4 Απριλίου: Πανελλήνια Σχολική Ημέρα Φιλοζωίας με έναρξη το σχολικό έτος 2023 – 2024
Σύμφωνα με το άρθρο 31 του ν. 4830/2021 «Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Πρόγραμμα “AΡΓΟΣ” και λοιπές διατάξεις» (A΄ 169), και λαμβάνοντας υπόψη τη με αρ 15/07-03-2024 εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.), σας γνωρίζουμε ότι ορίζεται και καθιερώνεται ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα Φιλοζωίας η 4η Απριλίου κάθε σχολικού έτους, η οποία θα είναι αφιερωμένη στην υλοποίηση δράσεων φιλοζωίας.
Οι πρόσφατες θεωρίες βιοηθικής συγκλίνουν στην αναγκαιότητα της απομάκρυνσης από τον ανθρωποκεντρισμό και τονίζουν τη σημασία της εκτίμησης της ζωής όλων των όντων, αναγνωρίζοντας την εγγενή αξία τους. Αυτές οι θεωρίες εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την εκμετάλλευση των έμβιων όντων αποκλειστικά για την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών. Μία ολιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης στο πλαίσιο της παγκόσμιας πολιτειότητας και της βιωσιμότητας θα ήταν ανεπαρκής χωρίς τη συμπερίληψη της ηθικής για τα ζώα, την άμβλυνση της διχοτόμησης ανθρώπου-ζώου καθώς και της σχέσης των έμβιων όντων του πλανήτη με τον άνθρωπο.
Στο παραπάνω πλαίσιο και με σκοπό την προώθηση, την ευαισθητοποίηση και την ανάπτυξη της φιλοζωίας και την υπεύθυνη κηδεμονία ζώου συντροφιάς από τους / τις μαθητές /τριες ορίζεται και καθιερώνεται η 4η Απριλίου κάθε έτους ως Πανελλήνια Σχολική Ημέρα Φιλοζωίας στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης [άρθρ. 31, ν. 4830/21 (Α΄ 169)]. Την ημέρα αυτή, που αποτελεί την Παγκόσμια Ημέρα Αδέσποτων Ζώων, θα πραγματοποιούνται στα Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια, καθώς και στα ομογενειακά σχολεία του εξωτερικού, μια σειρά από δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων εκπαιδευτικών δράσεων, ενημερώσεων, εκπαιδευτικών επισκέψεων σε χώρους φιλοξενίας και προστασίας αδέσποτων ή άγριων ζώων, σεμιναρίων για την παροχή πρώτων βοηθειών και φροντίδας σε αδέσποτα ζώα, εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων (π.χ. θεατρικών παραστάσεων, καλλιτεχνικών εκθέσεων, κ.λπ.). Είναι σημαντική η συνεργασία και συνδρομή ειδικών επιστημόνων όπως κτηνιάτρων, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, ειδικών παιδαγωγών και ατόμων που απασχολούνται επαγγελματικά αλλά και εθελοντικά σε χώρους φιλοξενίας και φροντίδας ζώων, προκειμένου να συμπεριλαμβάνονται στις δράσεις της ημέρας ομιλίες, προβολές και παρουσιάσεις έργων και δράσεων.
Προσδοκώμενα αποτελέσματα της Πανελλήνιας Σχολικής Ημέρας Φιλοζωίας είναι:
- Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών /-τριών για τη βιοποικιλότητα και τις διάφορες μορφές ζωής, με έμφαση στην ευημερία και στην καλλιέργεια της ευαισθησίας και της ενσυναίσθησης για κάθε ζωντανό ον.
- Η αναγνώριση και ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ζώων από τους/τις μαθητές/τριες μέσω της ενεργούς προάσπισής τους.
- Η εμπλοκή των μαθητών /-τριών σε δραστηριότητες ανάληψης δράσεων και πρωτοβουλιών φιλοζωίας.
Ενδεικτικές δράσεις / δραστηριότητες:
- Πραγματοποίηση ομιλιών ενημέρωσης και πληροφόρησης της σχολικής κοινότητας με πρόσκληση ειδικών, ατόμων που ασχολούνται με τη φύλαξη άγριων ζώων ή/και ζώων συντροφιάς και εργαζόμενων ή εθελοντών φιλοζωικών σωματείων και οργανώσεων.
- Υλοποίηση παιδαγωγικά κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δράσεων σχετικών με τη φιλοζωία, στο πλαίσιο των σχολικών δραστηριοτήτων.
- Παρακολούθηση ταινιών μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ έγκριτων φορέων, που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, την άγρια ζωή και τη φιλοζωία, παιδαγωγικά κατάλληλων για τις ηλικίες στις οποίες απευθύνονται.
- Δημιουργία ψηφιακού υλικού ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης (π.χ. ηλεκτρονικά βιβλία, πολυτροπικά και πολυμεσικά κείμενα και αφίσες) και διάχυσή του μέσω ανάρτησης στο ιστολόγιο της σχολικής μονάδας ή/και δημοσίευσή του στη σχολική εφημερίδα.
- Υλοποίηση πρωτοβουλίας / καμπάνιας σχετικά με την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ζώων και τις υποχρεώσεις των ανθρώπων απέναντι σε αυτά.
- Επίσκεψη σε καταφύγια ζώων άγριας ζωής και κέντρα περίθαλψης άγριων ζώων για την παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την ενημέρωση των μαθητών /τριών για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα ζώα.
- Εκπαιδευτικές επισκέψεις σε Κέντρα Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (Κ.Ε.ΠΕ.Α.) για την παρακολούθηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικών με τη βιοποικιλότητα και τη φιλοζωία.
- Υλοποίηση δράσεων σίτισης και φροντίδας των αδέσποτων ζώων του οικείου δήμου, π.χ. τοποθέτηση ταϊστρών, ποτιστρών κ.ά.
Η προετοιμασία και η πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων / δράσεων δύνανται να ενταχθούν
α) στο πλαίσιο του Προγράμματος Σπουδών «Περιβάλλον και Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη» του Νηπιαγωγείου, των Α΄ – ΣΤ΄ τάξεων Δημοτικού και των Α΄, Β΄ και Γ τάξεων Γυμνασίου [66152/ΓΔ4/01-06-2023 Υ.Α. (Β’ 2820)] και να διασυνδέονται με γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις που προωθούνται οριζόντια μέσω των Προγραμμάτων Σπουδών ανά βαθμίδα,
β) στο πλαίσιο των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων και συγκεκριμένα στις Θεματικές Ενότητες: Φροντίζω το Περιβάλλον (Οικολογία – Παγκόσμια και Τοπική Φυσική Κληρονομιά, Φυσικές Καταστροφές, Πολιτική Προστασία, Παγκόσμια και Τοπική Πολιτιστική Κληρονομιά) και Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ-Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη (Εθελοντισμός).
Επίσης, δύνανται να αποτελέσουν αυτόνομο εκπαιδευτικό πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων στον τομέα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη συνεργασιών και την υποστήριξη των δράσεων από τους/τις Συμβούλους Εκπαίδευσης, τους / τις Υπεύθυνους /νες Σχολικών Δραστηριοτήτων και των Κέντρων Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (Κ.Ε.ΠΕ.Α.), καθώς επίσης και άλλους έγκυρους φορείς με σχετική εμπειρογνωμοσύνη.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση αδυναμίας υλοποίησης των δράσεων κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία (εξαιτίας έκτακτων συγκυριών ή αργιών), με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών, η υλοποίηση των δράσεων δύναται να μεταφερθεί σε άλλη ημερομηνία.
Παρακαλούνται οι Διευθυντές /ντριες των σχολικών μονάδων να ενημερώσουν τους/τις εκπαιδευτικούς σχετικά με τα διαλαμβανόμενα της παρούσας και να συμβάλουν με κάθε τρόπο και μέσο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των δραστηριοτήτων της Πανελλήνιας Σχολικής Ημέρας Φιλοζωίας.
Το ΙΕΠ θα απευθύνει πρόσκληση προς τα σχολεία με σκοπό να παρουσιαστούν καλές πρακτικές που αναδείχθηκαν μέσα από τις δράσεις των σχολείων στο πλαίσιο της Πανελλήνιας Σχολικής Ημέρας Φιλοζωίας, ώστε να αξιοποιηθούν ως εκπαιδευτικά προγράμματα ή ως εκπαιδευτικό υλικό για τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων.
